Aşağıda yer alan iki günlük test süreci aralıksızdır. Adayın herhangi bir günü veya aşamayı atlaması durumunda, başvuru süreci sona erer ve başarısız sayılır.

Uçak Pilotu Lisans Yönetmeliği (SHY–1) çerçevesinde, sağlık muayenesi sonucunda öğrencinin pilotluğa elverişsiz olması durumunda, diğer bütün gereklilikler yerine gelmiş olsa dahi ilgili bölüme kaydı yapılmayacaktır.

Test Blokları

Test ortamları ve şekilleri açıklama oturumu

Adaylar, guruplar hâlinde bir oturum odasına alınarak, test sürecinin nasıl gelişeceği ve testlerin doğası, örnekleriyle yetkili bir kişi tarafından anlatılır. Bazı testlere ait video ve görsellerle tanıtım yapılır. Adayların üstlerini değiştirebileceği yerler gösterilir ve özel eşyaları emniyete alınır.

Adaylar, testler sırasında, üzerlerinde hiçbir elektronik ve/veya metal, sert malzemeden üretilmiş eşya, takı, saat vs. bulunduramaz.

Açıklama oturumu, en fazla 30 dakika sürer ve toplam puantaja etkisi yoktur.

Kişilik Testi PXTP-X

Kişilik testi, sonuçları uçuş psikoloğu tarafından değerlendirilen ve değişik test modüllerinden oluşabilen bir süreçtir. Hangi test modülünün kullanılacağına veya ekleneceğine test sırasında psikolog karar verir ve gerekiyorsa, test sonrasında sözlü görüşme yapabilir. Testler, elektronik ortamda yanıtlanan soruları içerebildiği gibi, doğrudan sözlü görüşme şeklinde olabilir. Kişilik test sonuçları olumlu görülmeyen adaylar, testlerin diğer aşamalarına kabul edilmez. Elektronik ortamda MMPI testi uygulanır.

Standart Bilgi Aktarımı

Kişilik testi sonrasında Özel Uyumluluk Test Ardışımı içeriğini ilgilendiren 15 dakikalık standart bilgi aktarımı yapılır. Standart bilgi anlatımı sırasında aday, not alabilir ve bunları test bölgesine götürebilir. Bu anlatım sırasında verilen bilgilere dayanarak, PXTP-A1a testi içindeki bölümlerden birisinde yer alan (Algoritmik İlişkilendirme) ilgili sorulara yanıt verilmesi gerekmektedir. Bu bölümde anlatılacak bilgi parçasının içeriği ve anlatan kişinin konuya ilişkin yetkinliği ve anlatım tekniği önemli olup özel eğitim gerektirir.

Özel Uyumluluk Test Ardışımı PXTP-A1a

Özel Uyumluluk Test Ardışımı, 7 adet bağımsız test bloğundan oluşur ve statik ortamda, bilgisayar-fare yardımı ile yapılır.

1. Aşama  Sözel İlişkilendirme
2. Aşama  Sayısal İlişkilendirme
3. Aşama  Matral İlişkilendirme
4. Aşama  Görsel İlişkilendirme
5. Aşama  Algoritmik İlişkilendirme
6. Aşama  Mekanik İlişkilendirme
7. Hafıza

Bu test ardışımında, her aşamada belli bir süre vardır ve adaydan hızlı olması beklenir. Her aşama için puanlama, (doğru yanıt sayısı/aşama için toplam saniye) olarak ölçülür. Adayın verilen zaman içinde bütün soruları yanıtlamaması durumda, (yanıtlanmış doğru yanıt sayısı/aşama toplam süre) hesaplanır. Aşamanın toplam süreden önce bitirilmesi durumunda bir sonraki aşamaya hemen geçilir.

Test toplam sonucu, % değer olarak hesaplanarak gösterilir. En az %60 başarı yüzdesi beklenir.

Görsel ve işitsel hafıza  - Algılama ve yoğunlaşma, Dikkat PXTP PXTP-B1

Görsel ve İşitsel hafıza test bloğu, Bilgisayar ekranı, kulaklık ve fare ve klavye kullanımı ile yapılan testlerden oluşur. 30 dakika süreli olup, adayların eş zamanlı olarak kısa dönem hafızaları ve dikkatlerini yoğunlaştırmalarını gözlemler. Bazı sorular sesli olarak gelirken, bölünmüş ekran üzerinde çeşitli görevlerin yerine getirilmesi istenir. Bu test bloğundan adayların en az %70 başarı elde etmeleri beklenir.

Takım Çalışması ve Liderlik PXTP-D1

En az iki, en çok dört aday, bir iletişim uzmanı eşliğinde test odasına alınır ve en fazla 45 dakika sürecek şekilde, odada bulunan çeşitli materyalin kullanılmasıyla bazı işleri gerçekleştirmeleri beklenir. Bu sırada, iletişim uzmanı tarafından, önceden belirlenmiş paternler eşliğinde takım çalışması becerileri, iletişim nitelikleri ve yönetim yatkınlıkları değerlendirilir. İletişim uzmanı, beher aday için OLUMLU ya da OLUMSUZ sonuç belirtir.  Sadece PPL/LAPL lisansı eğitimi için başvuran adaylar, bu teste katılmamayı tercih edebilirler.

Düşük basınç ortamında Özel Uyumluluk Test Ardışımı PXTP-A1b  (*Bu modül gerektiğinde uygulanır)

Aday, bu test için, özel hazırlanmış bir ortamda, düşük oksijen solunum cihazına bağlanır (altitute generator) ve PXTP-A1b protokolü başlatılır. Adaylar, vital bulguları açısından sürekli gözlenir. Adaylar önlerinde bulunan bilgisayar ekranı ve fare yardımıyla, PXTP-A1a testinin farklı ama aynı şekilde sorularıyla karşılaşır. Test süresince adaydan, bir sabit bisiklet üzerinde, belli bir performansta pedal çevirmesi beklenir (7-9 km/saat). Adaylar, solunum irtifası olarak (yanıtlamaya başlamadan önce) kademeli olarak 10.000 feet irtifaya tırmandırılır ve

1. Aşama  Sözel İlişkilendirme
2. Aşama  Sayısal İlişkilendirme

testlerini yapar. Belli bir sürede yapılması gereken bu testlerin tamamlanmasıyla birlikte, irtifa 15.000 feet’e yükseltilir ve adaylar bu kez,

1. Aşama  Görsel İlişkilendirme
2. Aşama  Algoritmik İlişkilendirme
3. Aşama  Hafıza

testlerini gerçekleştirir. Yine süreye bağlı bu testlerin tamamlanmasıyla birlikte adaylar, oksijen soluyarak yer seviyesine alçaltılır. Toplam 30 dakika süren bu test sırasında, oda içindeki operatör dışında, bir hava-uzay hekimi hazır bulunur. Test sırasında, adaylar doğrudan gözlemlenir ve devam edemeyeceğine karar verilenlerin testi durdurulur. Adayların test sonucunun en az PXTP-A1a testi kadar olması beklenir. PXTP-A1a  test sonucundan düşük değerler, başarısız kabul edilirken, daha yüksek değerler için yorum getirilmez. Öte yandan bu testin münferiden istenmesi durumunda, %85 başarı elde edilmiş olması beklenir.

Bu modülün tüm adaylara uygulanması gerekmemektedir. Gereklilik durumunda adaya bilgi verilecektir.

Dinamik ve uzay ortamında görsel ve işitsel hafıza, algılama ve yoğunlaşma - Dikkat PXTP-C2

Dinamik testlerde adaylar, bu test bloğu için özel hazırlanmış çeşitli aletlerin yardımı ile test edilir. Tıpkı statik testlerde olduğu gibi, bilgisayar ekranından faydalanılır. Adaylar, dinamik test sırasında üç gimballi, random hareket ortamına sahip bir insan cayroskopu içine emniyetle yerleştirilir ve bir ellerinde her yöne hareketli oyun çubuğu, diğer ellerinde ileri geri hareketli hızlandırıcı olduğu hâlde, ekranda beliren görevleri yaparlar. Kumanda çubukları üzerinde bulunan çeşitli düğmeleri, gerektiği yerlerde kullanırlar. Sorular; sesli ve görüntülü olarak gelir, ancak bütün test boyunca aday, ekranda bulunan bir imleci, sürekli hareket durumundaki bir hedefin üzerinde tutmak zorundadır. Test önce, adayın kumandaları öğrenmesi için bir dakikalık deneme süresi verir, daha sonra test başlar. Aday bütün testi, bulunduğu sandalyeye bağlı olarak hareketsiz şekilde bitirir. Ardından, sandalye her yönde hareket etmeye başlar ve aday benzer bir testi tekrar eder. Yaklaşık 25-30 dakika süren test sonucunda adayın en az %40 başarı elde etmesi beklenir. Sorular, görüntülü olduğu kadar, sesli şekilde de gelmektedir ve adayın çok yüksek konsantrasyonunu gerektirir.

PALPEX Bölünmüş dikkat, reaksiyon ve odaklanma PXTP-P

Uzay uyumsuzluğu PXTP-C1

Uzay uyumsuzluğu testi, fiziksel sonuçları olabilen bir test aşamasıdır. 10 dakika süreli olan bu testte adaylar, mide bulantısı ve kusma durumu yaşayabilir. Testin amaçlarından birisi, kusma durumunun olup olmadığını anlamak olduğu için eğer böyle bir durum oluşursa, test sonlandırılır. Bu test sırasında kusan adaylar, bir süre dinlendirilir ve tekrar denemelerine izin verilir. Tekrar kusma olursa, test sonlandırılır ve aday başarısız kabul edilir. Diğer taraftan adaydan, test süresince bazı görevleri yine bilgisayar ekranı üzerinde yerine getirmesi beklenir ve en az %50 başarı gereksinimi vardır. Test için aday, kendi ekseni etrafında iki tarafa dönen ve yatış yapabilen bir sandalyeye bağlanır. Adayın gözünde bir VR gözlük bulunur ve sanal yolla bir çevre içine alınır. Sandalyenin dört kere 45 saniyelik dönüşleri sırasında sanal ortamda beliren bazı sayıları ve cümleleri takip etmesi, okuması istenir. Bu test bir operatör eşliğinde yapılır. Bazı adaylar, bu testte başarılı olabilmek için, mide bulantısı önleyici ilaçlar kullanmaktadır, ancak bu ilaçların kullanımı, içerdikleri kimyasallar nedeniyle bu testin görevlerinde başarısızlığa neden olduğu gibi, özellikle hipobarik oda testleri ve diğer zorlayıcı mental testlerde sonuçları ciddi şekilde olumsuz etkilemekte, adayın başarısız olmasına neden olmaktadır.

Stres altında karar verme PXTP-DM

Adayın stres altında verdiği kararlar tüm testlerde değerlendirilir. Doğal test ortamlarında ve çeşitli senaryolarda karar verme düzenleri gözlemlenir. OLUMLU veya OLUMSUZ sonuç belirtilir.

 Sözlü görüşme PXTP-INT

Sözlü görüşme aşaması, tamamen PRAXIS test komisyonunun tasarrufunda bir aşamadır ve alınmış sonuçların değerlendirilmesi sonucu, iletişim uzmanı, uçuş psikoloğu ve/veya uçuş hekiminin inisiyatifi ile yapılır veya yapılmaz. Sözlü görüşme yapılmasına karar verilmiş adaylara, OLUMLU veya OLUMSUZ sonuç belirtilir.

Sonuçların açıklanması

Test sonuçları, sonuç kâğıdında imzaları bulunan kurul tarafından değerlendirilir. Test modüllerinin sonuçlarında, tüm puanlamaların yeşil (başarılı) olması beklenir.  Bazı istisnai durumlarda, örneğin; modül ya da modüllerde, adayın birkaç puan eksik kalması gibi durumlar, test kurulu kararı ile OLUMLU olarak değerlendirilebilir ya da adayın, CPL eğitimine başlamadan önce gerek görülen modülün tekrarlaması istenebilir.

Test sonuçları, testlerin tamamlanmasının ardından derhal yayınlanır. Aday testleri tamamladıktan sonra (kısmen tamamlamış olanlar hariç), kendilerine, test sonucu, Bütün testlerin sonuçların tek tek yüzde olarak listelendiği bir yazıyla OLUMSUZ olarak bildirilir. OLUMLU test sonuçları için adaya rapor kağıdı verilmez, sözlü olarak tebliğ edilir.

Adaylara testlerin hangi aşamasında, ne tür hatalar yaptığına dair bilgi verilmez. Sonuç kağıdı, test ayrıntıları, görüşme tutanakları vb. gizli niteliklidir ve sadece ilgili kişiler, uçuş hekimi ve uçuş psikoloğu görebilir. Adayın yazılı isteği olmadığı sürece, üçüncü kişilerle paylaşılmaz, yayınlamaz. Buna istisna, ileri zamanlarda, olası kaza kırım durumlarında, resmi otoritenin talebi ile mahkeme kararına bağlı talepler ve bilimsel çalışmalarda, sadece istatistiki kapalı verinin sağlanmasıdır.

Aday, OLUMLU ya da OLUMSUZ test sonuçlarının bir “kurumla” paylaşılmasını istemesi durumunda, ilgili formu doldurup imzalar ve sonuç belgesi, formda belirtilen kurum adresine veya elektronik postasına yollanır. Kişilerle paylaşım yapılmaz.

Praxis test Protokolünü ve sağlık muayenesini geçerek Pilotaj Bölümüne kayıt yaptırmaya hak kazanan adaylar, sonuçlara Antalya Bilim Üniversitesi internet sayfasından ulaşılabilir.